روز جهانی لکنت زبان در برنامه رادیویی لکنت زبان
سی ام مهر ماه روز جهانی توجه به این عارضه گفتاری بود روزی که از سال ۱۹۹۸ نام گذاری شده. این عارضه، اختلال در، روانی گفتار و الگوی زمانی طبیعی که برای حرف زدن مرسوم است گفته می شود لکنت زبان سخن گفتن را برای گوینده و درک معنای آن را برای شنونده دشوار می کند.
این اختلال گفتاری اغلب از کودکی با افراد همراه می شود معمولا ۲ تا ۴ سالگی را سنین شروع اختلال های تکلمی دانسته اند در گزارش ها البته گاه به لکنت-هایی که ناگهان در دوران نوجوانی و بلوغ، آغاز می شوند هم اشاره شده. میلیون ها نفر امروز در سراسر جهان از این اختلال رنج می برند.
اما در جاهای مختلف دنیا نوع برخورد و میزان همراهی دیگران با کسی که دچار این اختلال زبانی است، فرق می کند. شاید به همین دلیل و با هدف توجه به نیازهای این گروه از شهروندان است که روز جهانی توجه به لکنت زبانی، ۲۰ سالی هست که به تقویم دنیا اضافه شده. در ایران این روزها کلینیک های گفتار درمانی زیادی فعالیت می کنند و درمان های گروهی و فردی برای مبتلایان به لکنت زبان وجود دارد.
کامبخش فرهمند پور کارشناس گفتار درمانی و متخصص درمان لکنت زبان از تهران در برنامه رادیویی لکنت زبان با ما همراه شده تا بگوید لکنت زبان حتما و کاملا قابل درمان است.
لکنت زبان کاملا خوب شدنی است!!!
ما باید مردم مبتلا به لکنت زبان را توی چند دسته باید قرار بدهیم
زیر ۵ سال
این افراد وقتی درمان می شوند دیگر بعد از مدتی ذهنشان طوری خواهد بود که فراموش خواهند کرد که این ها یک زمانی لکنت داشتند
تا قبل از دوران بلوغ
این افراد کاملا درمان می شوند ولی بعد از مثلا دورانی که فکر می کنند در سن بزرگسالگی، فکر می کنند که اسم لکنت زبان می آید می گویند آره من هم داشتم خوب شدم .
از بلوغ به بالا
اما از بلوغ به بالا می خوام به شما بگویم که لکنت زبان درمانش انتها دیگر ندارد یعنی این ها هم در مان می شوند تمام روابط گم شده یشان را، دیدگاه های آسیب دیده یشان را بدست می آورند ولی این طور نیست که مثلا ما بگیم می شود پاک کرد این سابقه ذهنی را که من این زجرهایی از لکنت زبان کشیدم.”
با این حال فرایند درمان لکنت زبان ساده هم نیست
هزینه بر است هم زمان بر. آقای فرهمند پور که کلینیک گفتار درمانی فرهمند پور را هم اداره می کند می گوید:
” درمان لکنت زبان هم به زمان نیاز دارد اساسا این جوری نیست که یک نفر می گوید من در چند دقیقه لکنت زبان را درمان می کنم یا چند روز و این ها. حتما ما دو سال زمان تلاش لازم داریم برای درمان لکنت زبان. “
مبتلایان به اختلال در سخن گفتن اما برای درمان به چه چیزهایی نیاز دارند؟ شاید پیش از هر چیز به آگاهی از این که مشکلشان راه حل هایی دارد. کامبخش فرهمند پور کتابی هم در این زمینه نوشته: راز لکنت زبان.
با این حال می گوید درمان از طریق خواندن کتاب یا تماشای فیلم های آموزشی اگر غیر ممکن نباشد بسیار سخت تر و پیچیده تر است و برای درمان ابزارهایی لازم است.
” ابزارها یعنی این که ما حتما به یک تکنیک های گفتاری خاصی احتیاج داریم که عین همان گفتاری است که من دارم با شما صحبت می کنم ، یعنی از گفتار طبیعی برداشت شده. دوم به یک مربی درمان احنیاج داریم هیچ کسی قادر نیست لکنت زبان را در خلوت خودش و در تنهایی بتواند به درمان برساند . نکته دیگر ما به گروه احتیاج داریم ، به یک گروه منسجمی احتیاج داریم تا بشود این حرکت ها را در آن جا پیاده کرد و کم کم آن را گسترش داد به جاهایی بیرون از محیط کلینیک. “
جستوجو در یوتیوب ( برنامه رادیویی لکنت زبان )
روی شبکه یوتیوب به فارسی اگر جست و جو کنید ویدئوهای زیادی درباره لکنت زبان و راه های درمان آن پیدا می کنید. یکی از پر بیننده ترین آنها ویدئوهای آموزشی فرزانه معصومیان است مجری تلویزیون ایران که فن بیان هم تدریس می کند.
“پیشنهاد من به شما این هست که روزی ۵ تا ۱۰ دقیقه این تمرینات را انجام بدهید آخرش این می شود که ناخودآگاه به لکنتتون بی محلی بکنید ، در نظر نگیریدش و شروع کنید به صحبت کردن و در حالی که صحبت می کنید فقط تلاش در گفتن منظورتان داشته باشید.”
اما ما، من و شما که شهروندان هستیم در این میان چه وظایفی داریم؟ مدرسه ها، معلمان و خانواده ها چطور می¬توانند به کودکان و بزرگسالانی که از لکنت زبان رنج می برند کمک کنند.
سعید پیوندی جامعه شناس آموزشی:
” اولین بخش این سیاست این هست که معلمان متخصص و آموزش مخصوص تلاش می شود که این موضوع در زمان به تدریج یا کم شود یا به کلی رفع شود برای این که بخش مهمی از این مشکل قابل رفع هست و این احتیاج به آموزش خاص دارد.
و معلمینی که متخصص اند و این آموزش را دیده اند می توانند به بچه هایی که این مشکلات را دارند کمک کنند برای این که به تدریج غلبه بکنند بر این مشکل مربوط به تکلم.
اما هم زمان بخش دوم سیاست در کشورهایی مثل فرانسه این هست که با ادغام این بچه ها در مدارس عادی و تلاش برای این که بچه های دیگر متوجه این مشکل باشند و بتوانند این بچه ها را کمک بکنند. کسانی که دارای این مشکلات هستند که در جمع باشند و به حاشیه رانده نشوند از درس و مشق و کلاس سرخورده نشوند.
خوب این یک کار آموزشی ؟؟؟ است که در مدارس انجام می شود برای این که بچه ها بپذیرند که کسانی می توانند دارای این چنین مشکلاتی باشند و این چیز منفی، خجالت آور یا یک عیب خیلی بزرگ نیست و در زمان می شود تا حدودی رفع شود.
و اگر هم رفع نشد این فرد مثل هر کس دیگری حق دارد یاد بگیرد در مدرسه باشد و زندگی بکند. این چیزی است که بسیار مهم است برای این که جامعه و گاه حتی خود خانواده ها هم بلد نیستند که با این پدیده ها بر خورد بکنند.”
چه راه هایی برای پیشگیری از لکنت زبان وجود دارد؟
کامبخش فرهمند پور متخصص درمان لکنت زباندر برنامه رادیویی لکنت زبان
” بر خلاف این که شایع است علل ژنتیک و ضایعه مغزی و امثالهم دارند اصلا این طوری نیست! لکنت زبان دو جور به وجود می آید، یکی در اثر یک فشار روانی بیش از آستانه تحمل یک کودک است زیر ۵ سال تقریبا.
دوم در اثر تقلید همان طور که یک نفر مثلا لهجه اصفهانی دارد در اصفهان به دنیا می آید اون هم لهجه اصفهانی را یاد می گیرد. از دیدگاه شنوایی یک کودک زیر ۵ سال لکنت با همان لهجه یکی است می تواند همان را باز تقلید کند و برایش ماندگار شود.
من هنوز یک نفر هم حتی ندیدم که علت لکنتش ضایعه مغزی یا ژنتیک باشه یک پیشگیری ما داریم برای لکنت زبان که یک کودک دچار لکنت نشود یا اگر شد بشود به یک نحوی تا همان زیر ۵ سال این را به نتیجه رساند و این را پشت سر گذاشت.
دیدید بعضی خانواده ها با سرعت صحبت می کنند و پر تنش هست ارتباطاتشان، باید اول یک زندگی بدون تنش داشته باشد یک بچه، بعد از احتمالات یک فشار روانی که بیش از آستانه تحملش است جلوگیری کرد.
نگذاریم یک بچه توی تاریکی بخوابد که اگر نصف شب پا شد دچار شک شود و همین شک می تواند او را به تنش و همان طور که یک بچه های بعد از یک فشار روانی ممکن است مثلا خودش را خیس بکند.
این واکنشش به یک فشار روانی، واکنش دیگر ما هم می تواند اسپاسم تارهای صوتی باشد و اسپاسم تارهای صوتی خودش می تواند لکنت را به وجود آورد. دم و بازدم ما مثل در واقع مثل بنزین حرف زدن ماست انرژی حرف زدن ما را تولید می کند.
شما دیدید وقتی که یک نفر می ترسد کنترل دم و بازدم او به کلی از دست می رود.
لکنت زبان یک نفر
پس یک نفر که لکنت دارد می تواند کشتی گیر درجه یک باشد قشنگ نفس عمیق هم بگیرد اما توی حرف زدن در مقام حرف زدن کنترل دم و بازدم از بین می رود. و اینجاست که ما به عنوان و برای بنزین حرف زدن انرژی حرف زدن ما به یک دم و بازدم سالم نیاز داریم که تنش در آن نباشد.
در درمان لکنت خود ما هستیم که باید اصلاح شویم دیدگاه ها و ارتباطات ماست که باید اصلاح و بازسازی شود. خود زبان ما مشکل که ندارد. این زبان ما واکنش لکنت ماست.
کندی زبان در جایی پیش می آید که دستگاه های مرتبط با تکلم انسان دچار پاره ای از تشنج ها شوند لکنت می تواند شامل دشواری در ادای بعضی از کلمات یا حتی مکث های طولانی هنگام سخن گفتن باشد کمی صبر، توجه و تامل در شنیدن دیگران مخصوصا آنها که در دشواری در بیان کلمات رنج می برند شاید مهم ترین پیام روز جهانی توجه به لکنت زبان برای اطرافیان این افراد باشد. مرسی که این هفته را هم با ما همراه بودید.