درمان لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
گاهی در گشت های اینترنتی مربوط به رشته گفتار درمانی با مقالاتی روبرو میشویم که حکایت از سرگردانی موضوع لکنت زبان دارند.
چرخه ای معیوب و بی محتوا که مخاطبین خود را به سخره میگیرد. به تیتر و عنوان مقاله ها رنگ مشتری پسند میزنند، ولی هدف آنها به جای حل مشکل، حرافی و پیچاندن نیازمندان به درمان است.
عنوان مقاله، کلمات نا مانوس و بی محتوای « درمان لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان » است؛ ولی غیر از حرفهای بی اساس تکراری و سلیقه های شخصی وارونه، سخنی به میان نمیآید. به خلاصه ای از این نمونه ها بپردازیم:
خبرگزاری ایسنا – 6/8 1397 لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
« لکنت زبان در هر سنی ممکن است برای فرد رخ دهد. این اختلال گفتاری بیشتر در کودکان شایع است و در سنین پایین درمان آن سخت است. اما در کودکان بالای شش سال و بزرگسالان ممکن است بدون درمان خاصی لکنت برطرف شود. »
نقد
1- آن لکنت زبانی را که من و شما می شناسیم، فقط در سنین 2 تا 5 سالگی کودکان طبیعی میتواند به وجود آید؛ که اگر در بزرگسالی رخ دهد، در گروه شبه لکنت ها و به نام لکنت هیستریک hysterical stuttering خواهد بود.
2- این عارضه یک اختلال گفتاری نیست، بلکه یک اختلال ارتباطی است.
3- بسیار دیده میشود که کودکان زیر 5 سال، بدون هیچ برنامه درمانی و فقط با تغییر الگوی گفتاری خود، بهبود می یابند. ولی محال است بزرگسالان بتوانند بدون طی مسیر درمان، بهبود یابند.
« به گزارش سرویس بازار ایسنا، بنابر اعلام سایت سابلیمیران، لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان یکی از موارد شایعی است که ممکن است هر فردی به آن دچار شود و سن و جنس خاصی را در بر نمیگیرد. »
نقد
1- استناد به یک سایت غیر تخصصی!! آیا در ایران هیچ گفتار درمانی وجود نداشت که از منابع غیر تخصصی مانند این سایت اطلاعات گرفته شود؟!
سایتی که مدعی درمان از 0 تا 100 کلیه مشکلات بشری با تلقین است! سایتی که ناآگاهانه مقالات، آرم عوارض لکنت زبان و چرخه لکنت را به نام خود مهر میزند!
2- لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان اصلا شایع نیست و حتما عامل سنی در آن مطرح میباشد.
علت لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان
علت لکنت زبان در کودکان معمولا ناشی از شکل نگرفتن مسیرهای عصبی مغز است که با بزرگ شدن کودک به تدریج درمان میشود.
اما بزرگسالان هم در مواردی به لکنت زبان دچار میشوند که لکنت اکتسابی یا دیررس میگویند. این نوع لکنت اغلب در اثر سکتههای مغزی ایجاد میشود، حتی عواملی مانند ضربه به سر و مسائل عاطفی منجر به ایجاد لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان میشود.
از عوامل مهمی که باعث ایجاد لکنت زبان ناگهانی در بزرگسالان میشود میتوان به فشارهای عصبی، کم بودن میزان اعتماد بهنفس، خجالتی بودن فرد؛ عدم تمرکز و عدم توانایی برقراری روابط با دوستان را نام برد.
بررسیها نشان میدهد که افراد بالغی که عصبی، خجالتی، پرخاشگر، احساساتی و ناپایدار هستند، بیشتر به لکنت دچار میشوند. این مورد به همین ترتیب در میزان خود دوستی و اعتماد به نفسشان هم دچار مشکل میشوند.
بنابرین برای از بین بردن آن باید فرد از نظر ذهنی و درونی خود را به سطح خوبی برساند تا بتواند این موانع را که بر گرفتگی زبان میافزایند، از میان بردارد.
پیشبینی اینکه آیا لکنت زبان در کودک برای مدت طولانی ادامه دارد، خیلی حیاتی و ضروری است.
این کار را به صورت دقیق با استفاده از آزمایش، مشاهده و مصاحبه انجام میدهند. اما پیشبینی احتمال اینکه لکنت زبان در یک کودک بزرگتر یا بزرگسال برای طولانیمدت به صورت مداوم ادامه دارد، آنچنان اهمیتی ندارد چون به احتمال زیاد مشکل به اندازهای طولانی بوده است که دیگر نیازی به پیشبینی نیست و فرد باید در اولین فرصت به درمان اقدام کند. »
نقد
1- بی تردید علت این عارضه نمیتواند ریشه عضوی داشته باشد – حال میخواهد لکنت زبان ناگهانی باشد یا تدریجی. –
2- راستش بقیه مطلب به قدری بی محتوا، من درآوردی، مضحک و به دور از ماهیت موضوع است، که انسان رغبت نمیکند در مورد آن حرفی بزند.
روش های درمان لکنت زبان
در درمان لکنت زبان از روشهای مختلفی استفاده میشود که برخی از این روشها مبتنی بر کنترل و نظارت بر سرعت گفتار بوده و برخی دیگر مبتنی بر اصلاح گرفتگی زبان است.
در روش کنترل سرعت گفتار از جملات کوتاه استفاده میشود و فرد سعی میکند با سرعت پایین جملات را بیان کند. هر چه قدر سرعت بیان پایین باشد، فرد راحتتر میتواند کلمات را ادا کند. همچنین در این روش حروف صدادار کشیده بیان میشود تا فرد بدون وقفه حرف بزند.
در روش فوق تنفس فرد نیز کنترل میشود و با تنظیم تنفس شرایط گفتار فرد بهبود مییابد.
در روش اصلاح گرفتگی زبان، سعی میشود گفتار و بیان فرد اصلاح شود و با کاهش اضطراب و ترس فرد درمان را در چهار مرحله (کشف و شناسایی – از بین بردن حساسیت – اصلاح و تثبت ) به سرانجام میرسانند.
نقد: 1- اول، دریغ از حتی جمله ای که با واقعیت درمان همخوانی داشته باشد. 2- ای کاش که درمان در همین چهار فرمول خلاصه میشد! ساده بینی غیر کارشناسانه ای که ممکن است درمانجو را به رویای شیرین ببرد؛ ولی چه گره ای از او باز خواهد شد؟!
مراحل درمان لکنت زبان ناگهانی بزرگسالان
1- بررسی لکنت زبان، شخصیت و رفتار فرد
2- واکاوی شکل مواجهه فرد با لکنت زبان خود، محیط اطراف، اعضای خانوادگی و اعضایی که به دنبال درمان هستند
3- واکاوی امکانات رفتوآمدی، مجموعه علایق و اهداف، شیوه و منش زندگی و نیز میزان جدیت و پیگیری فرد و اعضا اصلی وابسته به او
مراحل فوق به دنبال کشف دو عنصر است :
• تجربه و ارتباط فرد با اعضای همتیمی خود برای درمان
• تصمیمگیری گروهی و تخصصی نسبت به صلاحیت فرد برای درمان »